آخرین اخبار
آیا به سمت بازاری رقابتی پیش می‌رویم؟
نمایشگاه توانمندی صنعت خودروسازی کشور فرصتی بود تا بتوان به بررسی عملکرد واقعی صنعت خودروسازی کشور پرداخت؛ صنعت نیمه‌جانی که در سال‌های اخیر با فرازو‌نشیب‌های فراوانی روبه‌رو شد و تا نزدیکی نابودی نیز پیش رفت.
تحریم‌های بین‌المللی با وجود این ادعا که تحریم‌ها اثرگذار نیست و ما می‌توانیم به راه تولید ادامه دهیم، نشان‌دهنده توهم باطلی بود که تنها به تخریب تولید انجامید و از سوی دیگر دست‌های واسطه‌گر را تقویت کرد.
اکنون پس از تاکید ریاست‌محترم‌جمهوری بر خصوصی‌سازی و رقابتی شدن صنعت خودرو باید ببینیم برای توسعه واقعی در این صنعت به چه چیزهایی نیازمندیم؟
نمایشگاه توانمندی صنعت خودرو حاوی پیام تعامل و همکاری دوباره با جهان پیرامون خود بود تا دوباره پس از چند سال انزوا، صنعت کم‌جان ما مانند گذشته وارد ارتباط با جهان شود.
اما این بار قطعا اگر بخواهیم به سمت موفقیت واقعی برسیم باید استراتژی حرکتی خود را تغییر دهیم برای این منظور مروری کوتاه بر استراتژی خودروسازی کشور در دهه‌های گذشته خواهیم داشت تا ببینیم چه‌کرده‌ایم و چه می‌توان کرد؟
دوران پس از جنگ
آغاز دوباره تولید پیکان با وجود مخالفت‌های گسترده و بازتولید خودرویی متعلق به سه‌دهه قبل در آن زمان به بهانه رسیدن به خودکفایی و استقلال از طریق ساده‌ترین راه ممکن. کلیه خطوط مدرن تولیدی که در زمان پیش از انقلاب پایه‌گذاری شده بود، قدیمی شد. این خطوط در یک‌دهه قطع رابطه با دنیای پیرامون جهان اطراف خیز بزرگی در جهت پیشرفت و حرکت برداشته بود و رشدی تصاعدی به‌همراه داشت. پس امکان همکاری گسترده با خودروسازان معتبر وجود نداشت، چراکه زیرساخت لازم وجود نداشت و عرضه خودرو بسیار پایین بود.
آغاز ممنوعت ورود خودرو با شعار حمایت از صنایع داخلی
اوایل دهه 70 واردات خودروی خارجی که با تعداد محدود توانسته بود تغییرات صورت‌گرفته در این سال‌ها را تا حدودی نشان دهد، ممنوع شد تا خودروسازان با ایجاد حصاری بلند در اطراف خود بتوانند در خواب خرگوشی سال‌ها بدون رقیب و دردسر به فروش محصولات از رده‌خارج جهانی با بهانه تقویت تولید داخلی بپردازند. ماحصل این سال‌ها، تولید کامل پیکان و آغاز تولید داخلی پراید و پژو 405 بود.
آغاز رقابت داخلی
در اوایل دهه 80، میزان عرضه خودرو با تقاضا برابر و تولید تعدادی خودروی جدید در کشور مانند پژو 206، زانتیا، مزدا و نیسان آغاز شد تا به بازار بی‌جان و تکراری کشور چهره تازه‌تری بخشد و سیمای جدیدتری از صنعت خودرو کشور را نشان دهد، همچنین خودروی ملی و پژوپارس نیز به همین منظور بازار عرضه شدند تا افزایش توانمندی صنعت خودروسازی کشور بیش از پیش نشان داده شود.
واردات خودرو و حرکت به سمت رقابت
اواسط دهه 80 با باز شدن دوباره دروازه‌های کشور، واردات خودرو نیز آغاز شد و بازار ایران به سمت رقابتی شدن رفت، گرچه تعرف بالای واردات تاثیری بر خودروهای داخلی نداشت و محصولات داخلی با تیراژ بیشتر و کیفیت پایین‌تر تولید می‌شود. عملا خودروسازان در این سال‌ها خود را در خطر خاصی نمی‌دیدند و به تولید محصولات گذشته کماکان ادامه می‌دادند.
آغاز تحریم‌های بین‌المللی
اوایل دهه 90تحریم‌های بین‌المللی آغاز شد و هم‌زمان با تحریم‌ها صنعت خودروی کشور ضربه‌پذیر بودن خود را نشان داد. در این میان چینی‌ها با قدرت و تولید محصولاتی در حد قیمت خودروهای داخلی وارد بازار شدند تا برای اولین بار خودروسازان دولتی کمی مزه رقابت را بچشند، گرچه بازهم بیش از 90 درصد بازار متعلق به خودروسازان دولتی بود.
ضعف‌های ساختاری صنعت خودروسازی کشور چه بود؟
سردرگمی در ساختار این صنعت به‌خوبی نمایان است، از سویی بزرگ‌ترین خودروساز کشور ادعای تولید محصول با برند مستقل را دارد، از سوی دیگر به تولید محصولات قدیمی به‌صورت مهندسی معکوس می‌پردازد البته با کیفیت پایین‌تر از نمونه اصلی و به‌علاوه محصولات از رده خارج را مونتاژ می‌کند که این امر فاجعه‌ای برای صنعت به حساب می‌آید.
دیدگاه‌های قدیمی مبنی‌بر تولید مستقل و خودروی ملی، مدیریت غلط و عدم شناخت از جنس صنعت خودرو و تحولات آن ساختارهای غلط اقتصادی و فرهنگی، مشکلات اجتماعی، عدم وجود قراردادهای دوطرفه و درست با خودروسازان خارجی و….. همگی دست‌به‌دست هم داد تا در کنار تحریم‌ها، صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی کشور آسیب فراوان ببیند و تا مرز مرگ پیش رود.
و اما امروز؟
پس از برجام دوباره بزرگان این صنعت، بازار ایران را به‌عنوان بازاری بکر مناسب برای ورود خود دیدند. این‌بار نیاز و خواسته مصرف‌کنندگان تغییر یافته است و به خدمات بیشتری نیاز دارند و قطعا کسانی در بازار ایران موفق خواهند بود که امتیاژ ویژه‌ای را برای مشتریان درنظر بگیرند.
نمایشگاه توانمندی صنعت خودرو این‌بار فرصتی بود تا صادقانه به توانمندی این صنعت در کشور پی ببریم و ببینیم تا چه حد
آماده استقبال از بزرگان هستیم.
چیدمان غرفه خودروسازان بزرگ دولتی نشان‌دهنده دستپاچگی و بی‌برنامگی آنان بود چراکه با نگاه دقیق می‌توان فهمید برای حجم عظیمی از همکاری نیاز به ساختار قوی‌تر داریم.
یادمان باشد بزرگان این صنعت برای همکاری با ما نیاز دارند تا طرف مقابل به جزئیات به‌خوبی توجه و تحولات جهانی را به خوبی دنبال کند. اگر این‌بار موفق نشویم باید دور صنعت خودروسازی را خط بکشیم. باید فرهنگ تولید، فروش، بازاریابی، خدمات و مشتری مداری را نیز وارد کنیم. باید فرهنگ صنعتی شدن را رواج دهیم وگرنه بازهم مونتاژکاری بیش نخواهیم بود.
روزنامه دنیای خودرو
